STANDARDY OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM

Zespół Centrum Słowo jest dbałość o dobro każdego dziecka i działanie w jego najlepszym interesie. Obejmuje to również reagowanie na przejawy przemocy, krzywdzenia, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i przepisami wewnętrznymi zwanymi „Standardami Ochrony Dzieci Przed Krzywdzeniem”, a także Etyką Zawodową Psychologa i uniwersalnie przyjętymi zasadami etyki chrześcijańskiej.

Rozdział I Używane pojęcia

  1. Członkami Zespołu Centrum Słowo są̨ psycholodzy, psychoterapeuci, dietetycy, psychodietetycy, neurologopeda oraz pracownicy administracji i obsługi, a także wolontariusze i studenci odbywający praktyki zawodowe.
  2. Dzieckiem jest każda osoba od urodzenia do ukończenia 18 roku życia.
  3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentowania dziecka, jego przedstawiciel ustawowy (rodzice lub opiekun prawny) lub inna osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem dziecka jest także rodzic zastępczy.
  4. Zgoda rodziców dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka w sytuacji, gdy oboje posiadają pełne prawa do sprawowania opieki nad dzieckiem. W sytuacji, gdy dziecko nie jest wychowywane w tzw. rodzinie pełnej, a oboje rodzice posiadają pełne prawa rodzicielskie, zalecane jest uzyskanie zgody obojga rodziców. W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy spornej przez sąd.
  5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, zagrożenie dobra dziecka lub zaniedbywanie go przez jego opiekunów.
  6. Przemoc fizyczna to wszelkie celowe, intencjonalne działania wobec dziecka powodujące urazy na jego ciele np.: bicie, szarpanie, popychanie, rzucanie przedmiotami, itp.
  7. Przemoc emocjonalna to intencjonalne zachowania dorosłych wobec dzieci, które powodują znaczące obniżenie możliwości prawidłowego rozwoju dziecka np.: wyzwiska, groźby, szantaż, straszenie, emocjonalne odrzucenie, nadmierne wymagania nieadekwatne do wieku i możliwości dziecka, niszczenie ważnych dla niego rzeczy lub zwierząt, nieposzanowanie granic prywatności, itp.
  8. Zaniedbywanie to niezaspokajanie podstawowych potrzeb dziecka zarówno fizycznych, takich jak właściwe odżywianie, ubieranie, ochrona zdrowia, edukacja, jak i psychicznych jak poczucie bezpieczeństwa, doświadczania miłości i troski.
  9. Wykorzystanie seksualne to każde zachowanie osoby starszej i silniejszej, które prowadzi do jej seksualnego podniecenia i zaspokojenia kosztem dziecka np.: ekshibicjonizm, uwodzenie, świadome czynienie dziecka świadkiem aktów płciowych, zachęcanie do rozbierania się i do oglądania pornografii, dotykanie miejsc intymnych lub zachęcanie do dotykania sprawcy, różne formy stosunku seksualnego, itp.
  10. Cyberprzemoc to przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, w tym manipulowanie dzieckiem.
  11. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiająca identyfikację dziecka.
  12. Osobą odpowiedzialną za Standardy w Centrum Słowo (koordynatorem) jest Właścicielka firmy, Katarzyna Wozinska.

Rozdział II
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci

  1. Zespół Centrum Słowo posiada odpowiednią wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
  2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka członkowie Zespołu podejmują rozmowę z rodzicami/prawnymi opiekunami dziecka, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując do skorzystania z pomocy.
  3. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka poprzez obserwacje, rozmowy z dzieckiem, rodzicami, innymi pracownikami oraz instytucjami wspomagającymi ochronę dziecka aż do stwierdzenia braku jakichkolwiek czynników ryzyka.

Rozdział III
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka.

  1. Pracownik Centrum mający podejrzenie, że dziecko jest krzywdzone sporządza notatkę służbową zawierającej dane dziecka, wskazanie źródła informacji o podejrzeniu krzywdzenia (informacje, które uzyskał; dostrzeżone symptomy).
  2. Oryginał notatki umieszcza się w teczce indywidualnej dziecka, w której znajduje się karta zgłoszenia dziecka.
  1. Kopię sporządzonej notatki wraz z ustną informacją pracownik przekazuje nie później niż w kolejnym dniu roboczym Właścicielce ośrodka – Koordynatorowi.
  2. Właścicielka- Koordynator wraz z osobą zgłaszającą w tym samym dniu podejmują decyzję dotyczącą dalszego postępowania w danej sprawie. Istnieją trzy możliwości:
    • w przypadku naglącego poważnego zagrożenia życia i zdrowia dziecka zgłoszenie sprawy odpowiednim instytucjom;
      • decyzja o czasowym wstrzymaniu zgłoszenia i zobowiązująca specjalistę do uzyskanie dokładniejszych informacji o zdarzeniu/zdarzeniach, których dotyczy sprawa;
      • wstrzymanie się od zgłoszenia, gdy nie występuje bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia, dobro pacjenta wymaga dalszego prowadzenia terapii, a zgłoszenie naruszy sojusz terapeutyczny.
      W sytuacjach nagłych (np. zamiar samobójczy lub inne nagłe zagrożenie życia i/lub zdrowia dziecka) terapeuta dokonuje zgłoszenia samodzielnie i niezwłocznie (np. dzwoniąc pod nr alarmowy 112.
  3. Rodzice/opiekunowie prawni dziecka są zapraszani do Centrum przez pracownika, który podejrzewa krzywdzenie ich dziecka, podczas którego przedstawia posiadane na ten temat informacje.
  4. Na podstawie wszystkich posiadanych informacji pracownik Centrum wraz z Koordynatorem opracowują plan pomocy dziecku, zawierający wskazania dotyczące:
  • do prokuratury lub policji w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka;
  • do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinnego i Nieletnich w przypadku niewłaściwego wykonywania władzy rodzicielskiej, braku porozumienia między rodzicami w kwestiach dotyczących dziecka lub zagrożenia dziecka demoralizacją;
  • do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego przesyłając formularz „Niebieska Karta – A”, przez co uruchamia procedurę w przypadku przemocy w rodzinie.

7.Plan pomocy dziecku jest przedstawiany rodzicom/opiekunom przez pracownika Centrum, który zajmuje się dzieckiem z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.

8. Pracownik Centrum informuje rodziców/opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji, w zależności od rodzaju sprawy.

9. Właściciel Centrum składa zawiadomienie o podejrzeniu pokrzywdzenia do odpowiednich instytucji w zależności od rodzaju zgłaszanej sprawy:

  • do prokuratury lub policji w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka;
  • do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinnego i Nieletnich w przypadku niewłaściwego wykonywania władzy rodzicielskiej, braku porozumienia między rodzicami w kwestiach dotyczących dziecka lub zagrożenia dziecka demoralizacją;
  • do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego przesyłając formularz „Niebieska Karta – A”, przez co uruchamia procedurę w przypadku przemocy w rodzinie.

10. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.

11. W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy poinformować ich o tym na piśmie.

12. Przebieg interwencji jest odnotowywany w formie notatki w indywidualnej teczce dziecka.

Podejrzenie krzywdzenia przez Pracownika Centrum Słowo

  1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia dzieci przez pracownika Centrum Posoba, która zauważyła symptomy krzywdzenia bądź dowiedziała się o tym od rodzica/prawnego opiekuna niezwłocznie powiadomia o tym Właścicielkę Centrum.
  2. Właścicielka rozpoznaje sytuację osobiście i sporządza notatkę służbową.
  3. Właścicielka Centrum rozmawia o zauważonej sytuacji z rodzicami pokrzywdzonego dziecka i sporządza notatkę służbową.
  4. Właścicielka Centrum w obecności wskazanego członka Zespołu Centrum Słowo, przeprowadzi rozmowę z pracownikiem podejrzanym o krzywdzenie dziecka. Z rozmowy zostaje sporządzona notatka zawierająca listę osób uczestniczących, przebieg rozmowy, wnioski i postanowienia.
  5. W przypadku podejrzenia przestępstwa popełnionego na szkodę dziecka Właścicielka: – Przeprowadza osobne rozmowy: z pracownikiem podejrzanym o krzywdzenie dziecka, dzieckiem i jego rodzicami lub prawnymi opiekunami; czynności te są protokołowane; -Składa powiadomienie do prokuratury lub na policję oraz kieruje sprawę do Komisji Dyscyplinarnej – Do czasu wyjaśnienia sprawy przez odpowiednie organy podejrzany pracownik po pouczeniu i zobowiązaniu się do wyeliminowania negatywnych zachowań, podlega szczególnemu nadzorowi a jego praca jest monitorowana;
  6. Centrum Słowo wdraża plan pomocy dziecku zgodnie z pkt.6 niniejszego rozdziału.

Podejrzenie krzywdzenia na terenie innej placówki

  1. W sytuacji, gdy podczas wykonywania swoich czynności statutowych, pracownik Centrum posiądzie informację o podejrzeniu krzywdzenia dziecka przez rówieśnika/rówieśników lub osobę dorosłą na terenie szkoły/placówki, do której dziecko uczęszcza, zobowiązany jest do poinformowania o swoich podejrzeniach rodziców/prawnych opiekunów dziecka oraz Właścicielkę Centrum. O zaistniałym podejrzeniu pracownik sporządza notatkę, która zostaje umieszczona w indywidualnej karcie dziecka.
  2. Członek zespołu, który powziął informację o podejrzeniu krzywdzenia dziecka informuje o tym fakcie szkołę/placówkę w osobie pedagoga szkolnego, psychologa szkolnego lub dyrektora szkoły/placówki. Z rozmowy z ww. osobami sporządza się notatkę służbową.
  3. Pracownik i Właścicielka zobowiązani są do współpracy ze szkołą/placówką w zakresie zapobiegania krzywdzeniu dziecka zgodnie z realizowanymi przez nich Standardami ochrony dzieci.

Realizacja obowiązku informacji w widocznym miejscu

  1. W Centrum Słowo w miejscu widocznym (tj. na korytarzu stanowiącym poczekalnię dla rodziców/opiekunów) oraz na stronie internetowej zamieszczone zostały informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji (w tym sytuacji zagrożenia przemocą lub wykorzystania lub powzięcia podejrzenia lub informacji o krzywdzeniu dziecka) wraz z danymi teleadresowymi.
  2. W wymienionych w pkt. 1 miejscu znajdują się także informatory i broszury z podstawowymi informacjami na temat rodzajów przemocy i podstawowych symptomów krzywdzenia dzieci.
  3. W miejscu widocznym znajdują się także broszury, plakaty dostosowane do potrzeb i możliwości poznawczych dzieci zawierające kwestie zgłaszania problemów przez dzieci pracownikom Centrum lub innym instytucjom np. informacje o telefonach zaufania.

Rozdział IV
Zasady ochrony danych osobowych dziecka.

  1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach zgodnych z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016.
  2. Centrum Słowo posiada określoną Politykę Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych, która reguluje sposób zabezpieczania oraz warunki udostępniania i przetwarzania danych osobowych każdego pacjenta, w tym dziecka.
  3. Członek Zespołu Centrum Słowo ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
  4. Dane osobowe dziecka są udostępniane jedynie za zgodą Właścicielki wyłącznie osobom uprawnionym i podmiotom na podstawie odrębnych przepisów.
  5. Członek Zespołu może wykorzystać informacje o dziecku w celach superwizyjnych, szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.

Rozdział V
Zasady ochrony informacji o dziecku i jego wizerunku

  1. Członek Zespołu Centrum Słowo nie ma prawa udostępniać przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani o jego rodzinie czy sytuacji życiowej.
  2. Członek Zespołu Centrum Słowo nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekunów. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik Centrum jest przeświadczony, iż jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
  3. W sytuacjach wyjątkowych Właścicielka lub wyznaczony przez nią Członek Zespołu po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna dziecka może wypowiedzieć się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekunów.
  4. Podanie danych kontaktowych opiekuna dziecka przedstawicielowi mediów dopuszczalne jest jedynie w sytuacji jego wiedzy i zgody.
  5. Członkowi Zespołu Centrum Słowo nie wolno umożliwiać pracownikowi mediów utrwalenia wizerunku dziecka (filmowanie, robienie zdjęć, nagrywanie głosu dziecka) na terenie Centrum bez pisemnej zgody jego opiekuna.
  6. Na terenie Centrum Słowo nie utrwala się wizerunku osób bez ich zgody.

Rozdział VI
Zasady ochrony dostępu do Internetu

  1. Na terenie Centrum Słowo dziecko nie ma możliwości swobodnego dostępu do Internetu.
  2. Na terenie Centrum Słowo możliwość wykorzystania przez dziecko technologii komputerowej dopuszczalna jest wyłącznie w trakcie prowadzonej przez specjalistę diagnozy lub terapii. W trakcie ww. czynności specjalista zawsze obecny jest razem z dzieckiem w gabinecie.
  3. W przypadku podejrzenia skrzywdzenia dziecka z wykorzystaniem nowoczesnych technologii (korzystanie przez dziecko ze stron zawierających niebezpieczne treści, upublicznianie wizerunku dziecka w sposób krzywdzący lub ośmieszający go – cyberprzemoc) podejmuje się działania zgodnie z rozdziałem III niniejszego dokumentu.

Rozdział VII
Zasady bezpiecznych relacji personel placówki – dziecko

  1. Przestrzeganie tych zasad dotyczy wszystkich osób współpracujących z Centrum Słowo.
  2. Członkowie Zespołu Centrum starają się zadbać o komfort psychiczny dziecka; w przypadku, gdy dziecko nie chce zostać sam na sam z pracownikiem, istnieje możliwość przeprowadzenia badania/spotkania w obecności rodzica (decyzję podejmuje specjalista)
  3. Informacje o dziecku podawane są jedynie osobom upoważnionym.

Kontakt fizyczny

  1. W obszarach kontaktu fizycznego poza spontanicznym przytuleniem się dziecka do dorosłego, dotykiem w trakcie zabaw grupowych oraz w sytuacji ratowania życia czy zdrowia, kontakt fizyczny z dzieckiem nie jest uzasadniony
  1. Niedopuszczalne jest:
    • dotykanie dziecka bez obecności rodzica w sytuacjach związanych z diagnozą
    • stosowanie skracania dystansu, nieuzasadnionego dotyku, przemocy fizycznej
    • erotyzacja relacji czy podejmowanie czynności seksualnych
  2. Zakładamy, że dzieci niesamodzielne w zakresie czynności higienicznych i pielęgnacyjnych przebywają w ośrodku pod opieką opiekunów prawnych.
  3. W sytuacjach wyjątkowych udzielanie pomocy w tym zakresie może odbywać się z zadbaniem o granice dziecka i jego potrzeby intymności, w sytuacjach mogących wzbudzać kontrowersje zalecana jest obecność osoby trzeciej.

Zapobieganie przemocy emocjonalnej

  1. Podczas rozmowy z dzieckiem nie wolno stosować komunikatów złośliwych, wulgarnych, agresywnych itp.
  2. Komunikacja z dzieckiem nie może wzbudzać w nim poczucia winy, zagrożenia, obniżać poczucia własnej wartości, upokarzać, naruszać granic dziecka.
  3. Podczas dyscyplinowania dziecka rozumianego jako stawianie granic, motywowanie do wykonywania zadań czy zmiany zachowania niepożądanego niedopuszczalne jest:
    • upokarzanie, poniżanie
    • fizyczne zachowanie agresywne, w tym izolowanie, uniemożliwianie realizacji potrzeb fizjologicznych
    • wykorzystywanie przewagi psychicznej (wzbudzanie poczucie winy, krzyk, stosowanie gróźb).

Rozdział VIII
Profilaktyka krzywdzenia małoletnich podczas rekrutacji

Rekrutacja osób współpracujących z ośrodkiem Centrum Słowo zawiera:

  1. Ocenę przygotowania kandydatów do pracy (dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie)
  2. Uzyskanie informacji, czy dane kandydata do pracy/wolontariusza są zamieszczone w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.
  3. Uzyskanie od kandydata zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego.

Przepisy końcowe

Raz w ciągu roku Właścicielka poprzez rozmowy z Zespołem dokonuje kontrolnego monitoringu działania polityki ośrodka. Polityka wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, zostaje zawieszona na korytarzu ośrodka oraz stronie internetowej, przekazana do wglądu wszystkim członkom Zespołu Centrum Słowo za potwierdzeniem.