Nurty psychoterapeutyczne

Inaczej niż w medycynie, psychoterapia na przestrzeni ostatnich stu lat wypracowała szereg nurtów o podobnej skuteczności – które nawzajem się inspirują i korzystają ze swojego dorobku. Nurt, czy inaczej szkoła lub kierunek, to sposób opisywania zjawisk psychologicznych oraz optymalnych sposobów pracy psychoterapeuty. 

W naszym ośrodku pracują specjaliści korzystający z nurtów:

Praca w danym nurcie determinuje:

  • jak aktywny będzie terapeuta podczas sesji?
  • na ile będzie stosował zalecenia wyrażane wprost i nazywał problemy wg swojej wiedzy? (nazywa się to „poziomem dyrektywności”)
  • jakie formy pracy przybierze terapia?
  • jak często będą się odbywały spotkania?
  • ile ramowo będzie trwała terapia?
  • kto będzie w nich uczestniczył?
  • czy wchodzi w grę jakaś forma kontaktu między sesjami?
  • jakie będą reguły terapii? (tzw. setting)
  • czy terapia będzie miała elementy edukacyjne?
  • na jakich procesach psychologicznych będzie się skupiać uwaga podczas sesji?
  • czy przeważać będzie poszukiwanie przyczyn, interpretowanie zjawisk czy praca zadaniowa i szukanie rozwiązań?
  • jakie efekty są oczekiwane?

Są też problemy, które ze swojej natury bardziej predysponują do podjęcia pracy w danym nurcie, np. praca nad OCD (nerwicą natręctw) – to kierunek poznawczo-behawioralny, praca z zaburzeniami komunikacji w rodzinie – systemowy.

Szczegółowy opis nurtów

Nurt psychodynamiczny

W nurcie psychodynamicznym ważne miejsce zajmują procesy nieświadome. Rola psychoterapeuty to głównie zadawanie pytań i interpretowanie wypowiedzi pacjenta. Zasady są sztywno określone, ważna jest konsekwencja. W terapii uczestniczy jedna osoba. Jest to długotrwała forma pracy, idealna do głęboko zakorzenionych problemów, pracy z emocjami i z osobowością. Więcej można przeczytać w artykule Moniki Norko.

Czytaj więcej

Nurt poznawczo-behawioralny

W nurcie poznawczo-behawioralnym praca opiera się na odkryciu zależności pomiędzy sposobem myślenia (przekonaniami i myślami automatycznymi), a podejmowanymi zachowaniami – i tym, jak te z kolei wpływają na samopoczucie. Kluczowa jest zmiana nawyków, wprowadzenie nowych rozwiązań w postępowaniu i ich utrwalenie. Praca jest zadaniowa i edukacyjna, skoncentrowana ściśle na zdiagnozowanym problemie. Dlatego specjalista ustala często liczbę sesji (w krótko- i średnioterminowym procesie), po której w przypadku współpracy, powinno się już spodziewać efektów. Specjaliści w tym nurcie pracują często z problemami w zachowaniu i w problemach emocjonalnych (np. lęku, agresji).

Nurt systemowy

W nurcie systemowym kluczowym pojęciem jest rodzina, jako system podtrzymujących się powiązań, schematów, wzorców komunikacyjnych i modeli zachowania. Ważna jest analiza relacji panujących w rodzinie i to kilka pokoleń wstecz, oraz historia rodziny i jej wpływ na normy panujące w rodzinie. Psychoterapia może obejmować całą rodzinę, parę lub osobę indywidualną. Często nie jest konieczne spotykanie się co tydzień. Bardzo istotne są zadania domowe. Terapia systemowa często bywa ważnym uzupełnieniem pracy z dziećmi i nastolatkami, poza klasycznymi problemami (np. depresją) jest przydatna np. w zaburzeniach odżywania, autoagresji.

Uwaga: nie pracujemy w nurcie hellingerowskim, wywodzącym się z połączenia psychoterapii systemowej z szamanizmem.

Nurt integracyjny

Nurt integracyjny łączy dorobek różnych szkół, przy czym najbliżej mu do nurtu psychodynamicznego, dodatkowo posiłkując się odgrywaniem ról (tzw. dramą). Jest w małym stopniu dyrektywny, terapeuta stawia na relację z pacjentem, podkreśla rolę dyskrecji i poczucia bezpieczeństwa osoby korzystającej z terapii.

Analiza transakcyjna

Analiza transakcyjna to kierunek bardzo edukacyjny – opiera się na dobrym zapoznaniu się klienta ze schematami, jakie występują w jego i otoczenia postępowaniu, zwłaszcza w komunikacji, a także rolami w jakie wchodzimy w relacjach. Podstawą pracy jest dobrze określony kontrakt między terapeutą a pacjentem, a następnie autodiagnoza w oparciu o poznane narzędzia, służące do rozpoznawania i nazywania tych schematów – a następnie ich zmiany. Kluczowa jest przy tym decyzja klienta. Narzędzie najbardziej potrzebne to… papier i długopis, ponieważ terapeuta uczy rozrysowywania i analizowania zjawisk psychologicznych w bardzo przystępnej formie, z której można później samodzielnie korzystać. To mocno ćwiczeniowa forma pracy, z zadaniami domowymi, poza tym posiłkująca się dorobkiem różnych szkół, nie obawiająca się eklektyczności (łączenia).