Rodzicu, sprawdź czy rozwój mowy Twojego dziecka przebiega prawidłowo!
Rozwój mowy rozpoczyna się już w okresie prenatalnym i trwa do około 10 roku życia. Pamiętaj, że dopuszczalne są półroczne odchylenia w rozwoju mowy, które wynikają z indywidualnego tempa rozwoju każdego dziecka, jednak dłuższe mogą świadczyć o pewnych nieprawidłowościach, więc warto skonsultować się z logopedą.
0-1 miesiąc
- różne rodzaje krzyku, mlaskanie, cmokanie
2-4 miesiąc
- głużenie (gruchanie) – niemowlę śpiewa [guu, agu, aku, ghy …]
- głośno się śmieje
- reaguje na różne dźwięki
- dzieci niesłyszące również głużą
4-6 miesiąc
- gaworzenie, czyli pierwsze zabawy głosem – dziecko zaczyna „rozmawiać” z dorosłym posługując się prostymi sylabami, naśladując dziecko zachęcasz je do gaworzenia
6-7 miesiąc
- gaworzenie samonaśladowcze – dziecko wielokrotnie powtarza te same sylaby [babababa, mamamama, dadadadada]
- próbuje rozkazywać i pytać [Tot?] = „Co to jest?”
- kiedy jest zadowolone intensywniej gaworzy
- dzieci niesłyszące nie gaworzą w sposób samonaśladowczy – jest to alarm, aby sprawdzić ponownie słuch dziecka!
9-10 miesiąc
- dziecko próbuje naśladować mowę dorosłych, jego wypowiedzi składają się z wielokrotnie powtórzonych różnych sylab
- dziecko rozumie kilkanaście słów – imiona swoich bliskich, nazwy zabawek oraz zakaz „nie!” = „nie ruszaj”, „nie wolno”
11-12 miesiąc
- wypowiedzi dziecka coraz bardziej przypominają brzmieniem wyrazy ojczystego języka
- roczne dzieci wymawiają przeciętnie ok. 6 słów, ale są i takie, które nie potrafią wymówić jeszcze żadnego, i takie, które wymawiają ok. 50 wyrazów.
12-18 miesiąc
- jeden wyraz zastępuje zdania, a właściwie kilka różnych zdań [da] = „daj misia”, „weź butelkę”, „połóż tutaj”
- pierwszy wyraz, który coś znaczy, powinien pojawić się miedzy 8 a 18 miesiącem życia
18-23 miesiąc
- początek wypowiedzi dwuwyrazowych
- dziecko używa przede wszystkim rzeczowników, czyli nazw
- 20-miesięczne dziecko wymawia średnio ok. 170 wyrazów
2 lata – 2 lata i 11 miesięcy
- pojawiają się liczebniki – jeden, dwa, trzy … i rozróżnianie ja – ty: – dziecko zaczyna używać zaimka [się] np. myje się, bawię się
- pojawia się coraz więcej pytań i przeczeń
- przeważają zdania pojedyncze
3 lata – 3 lata i 11 miesięcy
poprawna wymowa:
- samogłosek ustnych [a, e, i , o, u, y]
- spółgłosek nosowych [m, n, ń]
- „półspółgłosek” [j, ł]
- spółgłosek [h, f, w, t, d, p, b]
Trzylatek ma jeszcze prawo wymawiać spółgłoski dźwięcznie z niepełną dźwięcznością, a nawet bezdźwięcznie [fota] = [woda]
dziecko zaczyna śmielej posługiwać się zdaniami złożonymi.
4 lata – 4 lata i 11 miesięcy
- poprawna artykulacja spółgłosek [k, g, ś, ź, ć, dź]
- przed ukończeniem 3 lat i 8 miesięcy wiele dzieci zamienia [r] na [j]
- dziecko nie powinno zamieniać [k, g] na [t, d] lub odwrotnie, może zamieniać [sz, ż, cz, dż] oraz [s, z, c, dz] na [ś, ź, ć, dź]
5 lat – 5 lat i 11 miesięcy
- poprawna wymowa spółgłosek [sz, ż, cz, dż] lub zastępowanie ich spółgłoskami [s, z, c, dz]
- poprawna wymowa spółgłoski [r] lub zastępowanie jej spółgłoską [l]
- 5- latek tworzy własne wyrazy, np. „ukradacz” = złodziej, „buciarnia” = sklep z butami
- 35% dzieci 5 – letnich wymawia prawidłowo głoskę [r]
6 lat – 6 lat i 11 miesięcy
- poprawna wymowa spółgłosek [sz, ż, cz, dż] oraz spółgłoski [r]
- mogą pojawiać się jeszcze pomyłki, ale powinny być coraz rzadsze
- większość dzieci prawidłowo wymawia głoskę [r] zanim ukończy 6 rok życia
7 lat
- prawidłowa wymowa wszystkich spółgłosek i samogłosek języka polskiego
- do około 10 roku życia mowa dziecka będzie nabierała cech „mowy dojrzałej”
Sprawdź, w jakich przypadkach warto wybrać się do logopedy.